Portret Đurđije Lunjevice, Stevan Todorović
Istorijski muzej Srbije
Beograd, Srbija
www.imus.org.rs
Portret Đurđije Lunjevice, žena u srpskom kostimu, 1874.
Stevan Todorović (Novi Sad,1832 – Beograd, 1925)
Ulje na platnu, 80 × 60 cm
© Istorijski muzej Srbije
Tijana Jovanović Češka, Muzejski savetnik at Istorijski muzej Srbije, Beograd
Portret Đurđije Lunjevice je jedan od poznatijih ženskih portreta 19. veka u srpskoj umetnosti. Sam autor Stevan Todorović uradio je repliku ovog portreta, a nešto kasnije je njegova supruga Poleksija Todorović (1848–1939), koja se takođe bavila slikarstvom, uradila kopiju ovog portreta. U dopuni svoje biografije Stevan Todorović je izneo podatak da je 1874. godine naslikao dva portreta Đurđije Lunjevice, od kojih se jedan čuva u Istorijskom muzeju Srbije. Poleksija je slikala portret Đurđije Lunjevice dve decenije kasnije po suprugovom originalu, oko 1899. godine, i njena kopija je identična originalu u pogledu kompozicije i tretmana odeće, ali je lik Đurđije Lunjevice diskretno postaran.
Đurđija Lunjevica, rođena Čarapić (1804–1881), bila je supruga Nikole Milićevića Lunjevice, velikog srpskog patriote, bogatog trgovca, koji je svojim kapitalom značajno finansirao oba srpska ustanka početkom 19. veka, a koji su doveli do oslobađanja i osamostaljenja srpske države. Imali su petoro dece, od kojih je istorijski najzanimljiviji Pantelija Panta Lunjevica, otac srpske kraljice Drage Obrenović.
Đurđija Lunjevica je na portretu prikazana u srpskom kostimu, tradicionalnoj ženskoj svečanoj odeći 19. veka, u poznim sedamdesetim godinama, a njen upečatljiv lik koji odaje snažan i dominantan karakter do detalja je besprekorno izveo Stevan Todorović, jedan od najznačajnijih predstavnika srpskog romantizma. Tamna neutralna pozadina u prvi plan ističe osvetljen lik starice u svečanoj, dostojanstvenoj pozi, za koju se može reći da simbolizuje srpsku ženu 19. veka u svoj svojoj snazi, lepoti i smirenosti.
Stevan Todorović (1832–1925). Jedan je od najznačajnijih predstavnika srpskog romantizma. Studirao je slikarstvo u Beču i Minhenu i obilazio je galerije i muzeje u Nemačkoj, Švajcarskoj, Francuskoj i Italiji, a kao slikar i javni radnik učestvovao je na gotovo svim međunarodnim izložbama: Etnografskoj u Moskvi, Svetskoj u Parizu i Balkanskoj u Londonu, kao i na svim Jugoslovenskim izložbama. Sa poznatim Srpskim slikarom Milanom Đ. Milićevićem je obilazio srpske krajeve i slikao ljude iz naroda, narodne običaje i manastire. Beo je član Srpske kraljevske akademije i za sobom je ostavio veliki broj radova: portrete, etnografske motive, skice objekata na terenu, istorijske kompozicije i ikone.
LES AMIS DU PATRIMOINE EUROPÉEN 